Salavat Yulayev muzeyi

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keçin Axtarışa keçin
Salavat Yulayev muzeyi
başq. Салауат Юлаев музейы
Xəritə
Əsası qoyulub 1991
Ölkə
Yerləşir Maloyaz[d]
55°10′43″ şm. e. 58°09′30″ ş. u.
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Salavat Yulayev muzeyi — Başqırdıstan respublikasının, Salavatsk rayonunda, Maloyaz kəndində yerləşən və başqırd xalq qəhrəmanı olan Salavat Yulayevə həsr edilmiş muzey. Salavat Yulayev muzeyi 15 iyun 1991-ci ildə açılıb.[1] Muzeydə Salavat Yulayevin həyatından bəhs edən 6 ekspozisiya zalı mövcuddur.

Haqqında[redaktə | mənbəni redaktə et]

Salavat Yulayev muzeyi 15 iyun 1991-ci ildə açılıb. Muzeyin əsasını, Tərxan Zaqidullin və Abuzər Seyfullin qoyub.

Muzeyin kompozisiyasının əsasını başqırd yurtasının dizaynı təşkil edir. Muzeyin binası yarımçevrəli damın altında 5 pilləli hissələrdən ibarətdir. Divarlar xaricdən ağ plitələr ilə üzlənib. Salavat Yulayev haqqında olan tarixi bioqrafik muzeyin 6 ekspozisiya zalı var. Layihənin müəllifi A.Klementdir. Muzeyin ekspozisiyası şair Salavat Yulayevin taleyinə həsr edilib. Muzeydə başqırd yurtasına aid əşyalar, paltarlar, əmək alətləri, və Salavat Yulayevə miras qalmış yəhər və qılınc sərgilənir. Bundan başqa muzeydə, başqırdların Puqaçova qoşulma səbəbləri, eləcə də 1773-1775-ci illərdə baş tutmuş Kəndli müharibələrinin mərhələlərini özündə göstərən materiallar da sərgilənir.[2]

Eksponatlar arasında işgəncə alətləri və istintaq materiallarının surəti də saxlanılır. Muzeydə Yulayevin ömrünün son illərini Rogervikdə keçirməsi haqqında, onun əl işləri haqqında da eksponatlar var. Bundan başqa muzeyin Alkino kəndində də filialı var. Bu filialda isə 200 eksponat mövcuddur.

Tarixi bioqrafik muzey olan Salavat Yulayev muzeyində başqırdların milli qəhrəmanı olan Salavat Yulayev haqqında 6 ekspozisiya zalı fəaliyyət göstərir. Muzeydə başqırd rəssamların Salavat Yulayevin adı ilə bağlı olan təbiət rəsmləri eləcə də Salavat Yulayevin öz çəkilmiş obrazları və həyatından epizodlar da var. Burada əsas diqqəti binanı əhatələyən və simvolik adlarla "Mübarizə", "Çağırış", "Azadlıq", "Vidalaşmaq", "Mahnı", "Yaddaş" adlanan bürünc fiqurlar çəkir. Ekspozisiyanın mərkəzində Puqaçovla Yulayevin dəstələrinə qarşı 1774-cü ildə Kigi kəndi yaxınlığında, Ay çayının sahilində İ.Mixelsonun korpusuna qarşı baş vermiş döyüş diorama şəklində təsvir edilib.[3]

Maraqlı faktlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  • Muzeyin ərazisi 1000 м2, müvəqqəti sərgilərin ərazisi 100 м2, saxlanc fondunun ərazisi isə 178 м2-dir. Muzeyin fonduna 3 min eksponat daxildir.
  • Muzeyin 10 əməkdaşı var onlardan biri elmi əməkdaşdır.
  • Muzeyin layihəsinin müəllifi və memarı 1992-ci ildə Başqırdıstan Respublikasının dövlət mükafatı olan Salavat Yulayev mükafatına layiq görülüb.

Şəkillər[redaktə | mənbəni redaktə et]

Həmçinin bax[redaktə | mənbəni redaktə et]

İstinadlar[redaktə | mənbəni redaktə et]

  1. "Музей Салавата Юлаева / Salavat Yulayev muzeyi" (rus. ). museum.ru. 29 avqust 2002 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 iyun 2020.
  2. ""Музей Салавата Юлаева / Salavat Yulayev muzeyi" (rus. ). culture.ru. 2012-07-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 iyun 2020.
  3. "Музей Салавата Юлаева с. Малояз Салаватского района / Salavat Yulayev muzeyi Salavat rayonunun Maloyaz kəndi" (rus. ). kulturarb.ru. 2020-06-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 iyun 2020.