Аксельруд Григорий Абрамович
| Аксельруд Григорий Абрамович | |
| Зат | ир-ат |
|---|---|
| Гражданлыҡ |
 СССР Украина |
| Тыуған көнө | 1 май 1919 |
| Тыуған урыны | Киев, Украина Совет Социалистик Республикаһы |
| Вафат булған көнө | 6 май 2001 (82 йәш) |
| Вафат булған урыны | Америка Ҡушма Штаттары |
| Һөнәр төрө | химик |
| Уҡыу йорто | Мәскәү дәүләт инженерлыҡ экологияһы университеты[d] |
| Ғилми дәрәжә | техник фәндәр докторы[d] |
| Маҡтаулы исемдәре һәм башҡа бүләктәре | |
Аксельруд Григорий Абрамович (укр. Григорій Абрамович Аксельруд, 1919 йыл—2001 йыл) — совет һәм украин ғалимы, техник фәндәр докторы, профессор; Украинаның атҡаҙанған фән һәм техника эшмәкәре (1992).
Биографияһы[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
1919 йылдың 1 майында Киевта тыуа.
1944 йылда Мәскәү химик машиналар эшләү институтын тамамлай (хәҙер — Мәскәү дәүләт инженер экологияһы университеты). 1944—1949 йылдарҙа производствола эшләй. 1949 йылда Львов политехник институтында (хәҙер — «Львов политехникаһы» Милли университетында ассистент, 1950—1958 йылдарҙа — өлкән уҡытыусы, 1958—1967 йылда — доцент, ә 1967—1969 йылдарҙа профессор була. Григорий Абрамович 1969—1987 йылдарҙа «Химик етештереү процестары һәм аппараттары» кафедраһы мөдире булып, 1987—1995 йылдарҙа — «Химик инженерия һәм сәнәғәт экологияһы» кафедраһы профессоры. 1955 йылда «Ҡаты киҫәксәләрҙең иреү кинетикаһында гидродинамика ҡулланыу тураһында»[1] темаһына — кандидатлыҡ, ә 1967 йылда — «Күҙәнәкле есемдәрҙән матдәләрҙе диффузион алыуҙың аналитик теорияһы»[2] темаһына докторлыҡ диссертацияһы яҡлай. Уның етәкселегендә 60-тан ашыу кандидатлыҡ һәм 10 докторлыҡ диссертацияһы яҡлана[3].
1995 йылдан алып АҠШ-та йәшәй һәм 2001 йылдың 6 майында вафат була.
Ғилми эшмәкәрлеге[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
Ғалим ҡаты есем − шыйыҡса системаһында моделләштереү һәм ауырлыҡ алмашыу аппаратураһы иҫәбе ысулдарын эшләй. 1965—1987 йылдарҙа «Ҡаты фазалы системаларҙа ауырлыҡ алмашыныуы» йүнәлеше буйынса ғилми мәктәп ойоштора һәм етәкләй. Ҡаты есемдәрҙең иреү һәм һыҡтырылыу процестарының аналитикаһы, капилляр-күҙәнәкле мөхиттә күләм алмашыныуы теорияларын тәҡдим итә, капиллярҙарҙа гетероген процестарҙың үҙ-ара бәйләнешен тикшерә. Үҙенең шәхси теоретик күҙаллауҙарынан сығып, бер нисә технологик процесты һәм ысулды тәҡдим итә. Улар производствоға индерелә, атап әйткәндә ашлама эшләүҙә, органик синтез продукттары етештереүҙә, йыйылған һыуҙарҙы таҙартыуҙа, алюминь эшләүҙә һәм башҡа тармаҡтарҙа ҡулланыла.
Ҡаты фазалы системаларҙа йылылыҡ-масса алмашыныуы процестары өлкәһендә 500-ҙән ашыу фәнни мәҡәлә, методик ҡулланмалар һәм 8 монография авторы[4], уның эштәренең ҡайһы берҙәре поляк, венгр, болгар, инглиз телдәренә тәржемә ителгән[3]; шулай уҡ бер нисә уйлап табыу авторы[5].
Иҫкәрмәләр[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- ↑ Автореферат диссертации на соискание ученой степени кандидата техн. наук
- ↑ Автореферат диссертации на соискание ученой степени доктора техн. наук
- ↑ 3,0 3,1 Видатний науковець і педагог: кафедра хімічної інженерії відзначила 100-літній ювілей профессора Григорія Аксельруда 2019 йыл 22 сентябрь архивланған. (укр.) Өҙөмтә хатаһы:
<ref>тег дөрөҫ түгел: «lp» исеме бер нисә тапҡыр төрлө йөкмәткегә бирелгән - ↑ Аксельруд Григорій Абрамович 2019 йыл 16 декабрь архивланған. (укр.)
- ↑ Изобретатель АКСЕЛЬРУД ГРИГОРИЙ АБРАМОВИЧ
Һылтанмалар[үҙгәртергә | сығанаҡты үҙгәртеү]
- АКСЕЛЬРУ́Д Григорій Абрамович (укр.)
- Аксельруд, Григорий Абрамович (доктор технических наук; 1919—2001)(недоступная ссылка)