Мардонгі
| Мардонгі | |
|---|---|
| руск.: Мардонги | |
| Жанр | апавяданне |
| Аўтар | Віктар Алегавіч Пялевін |
| Мова арыгінала | руская |
| Дата першай публікацыі | 1991 |
«Мардонгі» (руск.: «Мардонги») — апавяданне рускага пісьменніка Віктара Пялевіна, апублікаванае ў 1991 годзе ў зборніку «Сіні ліхтар».
Эпіграф да апавядання: «Чуткі пра мяне пройдуць, як смурод ад трупа» адсылае чытача да зборніка вершаў Шарля Бадлера «Кветкі зла».
Змест[правіць | правіць зыходнік]
Дзеянне апавядання адбываецца ў 1990-я гады, калі Антонаў вынаходзіць новую секту. У секце ствараецца своеасаблівы культ смерці, усё жыццё, называемае ў секце «першасмерцце», разглядаецца як падрыхтоўка да смерці — «утрупнення». У секты развітыя духоўныя практыкі, у прыватнасці распяванне мантры «Пушкін пушкінскі вялікі». Вобраз паэта гуляе вялікую ролю ў секты антонаўцаў. Іншая практыка — вывучэнне старажытнай рускай культуры. Так, матрошка становіцца нібыта сістэмай укладзеных мерцвякоў.
Пасля «самарэалізацыі» (у звычайнай мове — смерці) Антонава яго «мардонг», гэта значыць труп, пераўтвораны ў статую, становіцца месцам паломніцтва сектантаў.
Усё гэта трупапаклонства ставіцца пад сумнеў апошняй фразай апавядання: «З шашы адкрываецца дзіўны краявід».
Крытыка[правіць | правіць зыходнік]
У «Мардонгах» тэма смерці з’яўляецца цэнтральнай, арганізуючай. Мэта для Пялевіна ў «Мардонгах» паказаць чыстае адлюстраванне поглядаў секты, яе тэарэтычных прац і галоўнага дзеяча — Антонава, імем якога была яна названа, атрыбутаў членаў гэтага руху і да т.п. Даследнікі адзначаюць, што форма апавядання падобная на форму рэферата[1].
У апавяданні выкарыстоўваюцца антытэзы, якія ствараюць метатэкставае адзінства, у тым ліку антытэза «вечнае — часовае», якая рэалізуецца праз шэраг вобразных проціпастаўленняў: Антонаў — генерал Крушын; дарога, каля якой усталяваны мардонг Антонава, — дарогі, на якіх ўсталёўвалі некрамодулі; мардонгі — некрамодулі. Пры гэтым да першай часткі антытэзы належыць паняцце вечнасці, а да другой часткі антытэзы — паняцце канкрэтнага часу, канкрэтнай эпохі — і ўрэшце рэшт — часовага[1].
Паводле заўвагі А. Вагнер ў дысертацыі, дзе яна аналізуе міфы і згадкі А. С. Пушкіна, апавяданне «Мардонгі» напісана ў стылі літаратурна-даследчых навэл Хорхэ Луіса Борхеса[2]. На думку А. В. Багданавай, пялевінскі постмадэрнізм мае папярэднікам «Пушкінскі дом» А. Бітава[3]. Вагнер адзначае таксама падабенства паняцця «мардонг» з культам Леніна[2].
Зноскі
- ↑ а б Рассказы В. Пелевина «мардонги» и «некромент»: идейные и формальные особенности метатекстового объединения
- ↑ а б Вагнер, Е. Н. Национальные культурные мифы в литературе русского постмодернизма. Диссертация на соискание учёной степени кандидата филологических наук. // Глава 3.7. Памятник Пушкину в творчестве В. Пелевина («Чапаев и Пустота», «Мардонги — стр. 166. — Барнаул: ГОУ ВПО «Алтайский государственный университет». — 2007. Архівавана 19 красавіка 2021.
- ↑ Богданова О. В. Постмодернизм в контексте современной русской литературы (60-90-е годы 20 века — начало 21 века). — СПб. — 2004. — 716 с. — стр. 302.
Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]
- Виктор Пелевин. Мардонги Архівавана 24 лютага 2021.