Դուբինին եղբայրների հուշարձան (Մոզդոկ)

Վիքիպեդիայից՝ ազատ հանրագիտարանից
Դուբինին եղբայրների հուշարձան
Քարտեզ
Քարտեզ
Տեսակհուշարձան
Ստեղծում1983
Երկիր Ռուսաստան
ԲնակավայրՄոզդոկ
Շինության ձևԽմբաքանդակ
Ներկա վիճակԿանգուն

Դուբինին եղբայրների հուշարձան (ռուս.՝ Памятник братьям Дубининым), հուշարձան Ռուսաստանի Հյուսիսային Օսիայի Հանրապետության Մոզդոկ քաղաքում։ Նվիրված է աշխարհում նավթաթոր առաջին գործարաններից մեկի հիմնադիրներ Վասիլի, Գերասիմ և Մակար Դուբինիններին։ Հուշարձանը տեղադրվել է Մոզդոկի թիվ 1 գիշերօթիկ դպրոցի մոտ գտնվող մանկական զբոսայգում 1983 թվականի օգոստոսին[1]։

Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

1823 թվականին քաղաքի բնակիչներ՝ ճորտ գյուղացիներ Դուբինին եղբայրները (Վասիլին, Գերասիմը և Մակարը), Մոզդոկում կառուցեցին աշխարհում նավթաթոր առաջին գործարաններից մեկը, որտեղ սկսեցին նավթից կերոսին ստանալ։ Հայտնագործումն արտոնագրվել էր Եվրոպայում, իսկ ավագ եղբայրը՝ Վասիլին, ընտրվել էր Ռուսաստանի Գիտությունների ակադեմիայի պատվավոր ակադեմիկոս, կայսր Նիկոլայ I-ն էլ 1847 թվականին նրան պարգևատրել էր «Օգտակարության համար» արծաթե մեդալով[1][2]։

Դուբինին եղբայրների գործունեությունը չի ստացել անհրաժեշտ աջակցություն, սակայն գործարանը գոյատևել է մոտ 20 տարի։ Այս ժամանակահատվածում այն արտադրել է հազարավոր փութ կերոսին, որն արտահանվել է Ռուսաստանի տարբեր շրջաններ[2] և նույնիսկ Մոսկվա[1]։

1847 թվականին իմամ Շամիլի խմբերից մեկի՝ բնակավայրի վրա հարձակումը ոչնչացրեց եղբայրների նավթամշակող գործարանը[1]։

Ի հիշատակ նավթավերամշակման գործի ռահվիրաների՝ 1983 թվականի օգոստոսին Մոզդոկ քաղաքի թիվ 1 գիշերօթիկ դպրոցի մոտ գտնվող մանկական զբոսայգում տեղադրվել է Դուբինին եղբայրների հուշարձանը։ Նրա հեղինակն է ՌԴ վաստակավոր նկարիչ, ԽՍՀՄ նկարիչների միության անդամ քանդակագործ Միխայիլ Ձբոևը[1][2]։

Դուբինին եղբայրների անունով կոչվում է նաև քաղաքի փողոցներից մեկը, իսկ Մոզդոկի գավառագիտության թանգարանում կա ցուցադրություն, որը նվիրված է նրանց հայտնագործությանը[1][2]։

Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 «Памятник братьям Дубининым».
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 «Керосин – великое изобретение крепостных братьев».(չաշխատող հղում)