Կիրովի հուշարձան (Դոնի Ռոստով)
 | |
|---|---|
 | |
 | |
| Տեսակ | հուշարձան |
| Քանդակագործ | Զինովիյ Վիլենսկի և Viktor Barinov? |
| Ստեղծում | 1939 |
| Երկիր |  Ռուսաստան |
| Բնակավայր | Դոնի Ռոստով |
| Շինության ձև | բրոնզե հուշարձան |
| Ներկա վիճակ | կանգուն |
Սերգեյ Միրոնովիչ Կիրովի հուշարձան (ռուս.՝ Памятник Сергею Мироновичу Кирову), քանդակագործ Զինովի Վիլենսկու և ճարտարապետ Վիկտոր Բարինովի աշխատանքը[1], որը տեղադրված է Դոնի Ռոստովի Պուշկինի փողոցի և Կիրովի պողոտայի հատման կետում գտնվող պուրակում։ Հուշարձանը բացվել է 1939 թվականին և գտնվում է Պոկրովսկու (Կիրովի) պուրակում[2]։ Սերգեյ Միրոնովիչ Կիրովի հուշարձանն ունի մշակութային ժառանգության օբյեկտի կարգավիճակ։
Նկարագրություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Հուշարձանը ստեղծվել է քանդակագործ Զինովի Վիլենսկու և ճարտարապետ Վիկտոր Բարինովի կողմից։ Աջ ձեռքը վեր պարզած բրոնզե պատկերաքանդակն ամբողջ հասակով տեղադրված է կարմիր գրանիտից բարձր պատվանդանի վրա։ Կիրովը պատկերված է բարի ժպիտով և կենսախինդ դեմքով։ Պատվանդանին փորագրված է ՀամԿԲԿ XVII համագումարում Կիրովի արտասանած ճառից մի հատված։
|
Մեր հաջողությունները իրականում հսկայական են։ Սատանան գիտի, եթե մարդկայնորեն ասենք, այնպես ես ցանկանում ապրել և ապրել։ | 
|
Պատմություն[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
Սերգեյ Միրոնովիչ Կիրովը Ռոստովում է եղել 1918 թվականի գարնանը։ Այդ ժամանակ նա մասնակցում էր Դոնի հանրապետության Խորհուրդների I համագումարին։
Կիրովի հուշարձանը բացվել է 1939 թվականի ապրիլի 30-ին բազմամարդ միտինգում։ Հուշարձանը տեղադրված էր Կիրովի անունը ստացած փողոցում[2]։ Նախկինում այս պուրակում էր գտնվում Սուրբ Աստվածածին տաճարը, որը քանդվել է 1930 թվականին[3]։ Հնաբնակների պատմելով հուշարձանի կառուցման ժամանակ օգտագործվել է եկեղեցուց մնացած մարմարե սալիկները[4]։
Հայրենական մեծ պատերազմի տարիներին Ռոստովի բնակիչները հուշարձանն ավերումից փրկել են թաղելով հողի մեջ։ Արդեն 1945 թվականին հուշարձանը նորից վերականգնեցին[3]։
Կիրովի հուշարձանը նախկինում համարվել է դաշնային նշանակության մշակութային ժառանգության օբյեկտ, բայց 1997 թվականից նրա կարգավիճակը իջեցվեց մինչև տեղական նշանակության[5][6]։
2003 թվականին կազակական «Դոնի մեծագույն բանակ» ընկերությունն առաջարկեց Կիրովի պուրակում վերականգնել Պոկրովսկու տաճարը, իսկ Կիրովի հուշարձանը տեղափոխել մեկ այլ վայր։ Այդ առաջարկությանը հավանություն տվեց Ռոստովի և Նովոչերկասսկի արքեպիսկոպոս Պանտելեյմոնը։ Հավատացյալները վրդովված էին հուշարձանի պատվանդանին «Սատանա» բառի առկայության համար։ Հուշարձանի տեղափոխման դեմ հանդես եկան կոմունիստները և Պատմության և մշակույթի հուշարձանների պահպանության համամիութենական ընկերության ռոստովյան բաժանմունքի ներկայացուցիչները։ Նշանակվեցին հասարակական նշանակության լսումներ, որոնց արդյունքում որոշվեց հուշարձանը տեղափոխել Կիրովի պողոտայի և Պուշկինի փողոցի անկյունում գտնվող պուրակ[3]։
2005 թվականի հոկտեմբերին Կիրովի հուշարձանը ապամոնտաժվեց և վերականգնման նպատակով տեղափոխվեց Կոստև եղբայրների արվեստանոց։ Նույն թվականի դեկտեմբերին հուշարձանը տեղադրվեց նոր վայրում[7][8]։
Ծանոթագրություններ[խմբագրել | խմբագրել կոդը]
- ↑ Ростов-на-Дону // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978.
- ↑ 2,0 2,1 Андрианов В. И., Терещенко А. Г. Памятники Дона. — Ростов-на-Дону: Ростовское книжное издательство, 1981. — С. 98.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Т. Лысенко Кировский сквер как зеркало эволюции Ростова // Вечерний Ростов. — 2005. — № 010-011. — С. 3.
- ↑ «Церковь во имя Покрова Пресвятыя Богородицы». Донской временник. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 5-ին.
- ↑ «Список памятников истории и культуры, исключаемых из перечня объектов исторического и культурного наследия федерального (общероссийского) значения и рекомендуемых для отнесения к категории памятников истории и культуры местного значения». ostashkov.codis.ru. Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ օգոստոսի 23-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 5-ին.
- ↑ «Кировский район» (PDF). rostov-gorod.ru. Արխիվացված է օրիգինալից (PDF) 2013 թ․ հոկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2013 թ․ օգոստոսի 5-ին.
- ↑ Оксана Антипова «Если по-человечески сказать...», извиняйте, Сергей Миронович... // Ростов Официальный. — 2005. — № 43 (570).
- ↑ Оксана Антипова Третьим будешь? // Ростов Официальный. — 2005. — № 50 (577). Архивировано из первоисточника 14 Հուլիսի 2014.