Гъанийрин Фаида Абубакаран руш
Гъанийрин Фаида Абубакаран руш | |
|---|---|
| Дидедиз хьайи чӀав | 1937 йисан 14 март (87 йис.) |
| Дидедиз хьайи чка | Ахцегь |
| Гьукумат | ССРГ ва Урусат |
| Альма-матер | Дагъустандин гьукуматдин университет |
| Илимдин дережа | филологиядин илимрин доктор |
Гъанийрин Фаида Абубакаран руш (1937 йисан 14 мартдиз, Ахцегь) — Советрин ва Урусатдин лингвист я.
Г. ЦӀадасадин тӀварунихъ галай ЧӀалан, эдебиатдин ва искусстводин институтдин (РАН-дин ДНЦ) грамматика ахтармишдай хлен кӀвенкӀве авай къуллугъэгьли я[1].
Филологиядин илимрин доктор я.
Уьмуьрдин кьиса[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
Фаида Гъаниева 1937 йисан 14 мартдиз Ахцегь райондин Ахцегь хуьре дидедиз хьана[2][3].
1960 йисуз ада Дагъустандин педагогикадин институт (исятда Дагъустандин гьукуматдин университет) кӀелна куьтягьна[1][3].
1970 йисуз ада ССРГ-дин ИА-дин Дагъустандин филиалдин къавкъаз чӀаларин пешедай аспирантура куьтягьна.
1960—1961 йисара Ахцехь райондин КьакӀа хуьруьн муьжуьд йисуз кӀелзавай мектебда урус чӀалан ва литературадин тарсар гуз муаллим яз кӀвалахнава.
1962—1963 йисара Баку шегьердин Октябрдин райондин № 158 мектебда классовод тир.
1963—1967 йисара Ахцехь райондин № 1 юкьван мектебда кӀвалахна[2][3].
1970 йисалай эгечӀна ССРГ-дин ИА Дагъустандин филиалдик галай Гь. ЦӀадасадин тӀварунихъ галай чӀалан, литературадин ва искусстводин Институтда кӀвалахна; гъвечӀи (1970—1986), илимдин (1986—1992), чӀехи (1992—2006), кӀиле авай илимдин къуллугъэгьли (2006 йисалай гилан вахтардалди). ЯЛИ Институтдин илимдин ва диссертацияр хуьдай кӀватӀалдин член я[1][3].
1980 йисуз ТӀифлисдин гьукуматдин И.Джавахишвилидин тӀварцӀихъ галай университетда «Лезги чӀалан чеперин нугъат» темадай кандидатдин тӀвар къачун патал диссертаци хвена[2][3].
2005 йисуз РАН-дин чӀалар чирдай Институтда доктор тӀвар къачуз «Лезги чӀалан гьялна кӀанзавай суалар: семантика, структура, этимология» темадай диссертация кхьена.
Пишкешар[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
1974 йисуз Фаида Гъаниеваз СССР-дин ИА Президиумдин Гьуьрметдин чар гана;
1991 йисуз — «Зегьметдин ветеран»;
2002 йисуз — РАН ДНЦ-дин Президиумдин Гьуьрметдин чар;
2005 йисуз — Дагъустандин Гьукуматдин правительстводин Грамота.
КӀвалахар[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
Илимдин ахтармишундин асул тир хлер: лексикография, лексикология, диалектология. Ада 130-лай гзаф кӀвалахар кхьенва[1].
Асул тир кхьенвай кӀвалахар:
- Хиналугрин ва урусрин кӀватӀал-ктаб, Магьачкъала, 2002 й;
- Лезги чӀалан хлерин лексика, Махачкъала,2004,
- Лезги чӀалан чеперин нугъат, Махачкъала,2007;
- Лезги чӀалан къурушрин нугъат, Махачкъала,2008;
- Лезги чӀалан самурдин наречиядин нугъатар ва рахунар (мазидин ва гутумдин нугъатар, смугулрин ва мичагърин рахунар) Махачкъала, 2011 йис.
Баянар[дуьзар хъувун | вики-текст дуьзар хъувун]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 Ганиева Фаида Абубакаровна (урус). Институт языка, литературы и искусства им. Г. Цадасы (14 декабрь 2019). Ахтармишун 14 декабрь 2019.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «Жизнь, прожитая с наукой» (урус). ДР-дин Расул Гьамзатован тӀварунихъ галай милли библиотека (14 декабрь 2019). Ахтармишун 14 декабрь 2019.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Хранитель родного языка (урус). Самур (14 декабрь 2019). Ахтармишун 14 декабрь 2019.