Федот Шубин

Wikipedia — ирекле энциклопедия проектыннан ([http://tt.wikipedia.org.ttcysuttlart1999.aylandirow.tmf.org.ru/wiki/Федот Шубин latin yazuında])
Федот Шубин
Туган 17 (28) май 1740[1]
Архангелогородская губерния[d], Россия империясе
Үлгән 12 (24) май 1805[1] (64 яшь)
Санкт-Петербург, Россия империясе[2][1]
Күмү урыны Смоленск праваслау зираты[d]
Ватандашлыгы Россия империясе
Әлма-матер Император сынлы сәнгать академиясе[d]
Һөнәре сынчы
Эш бирүче Император сынлы сәнгать академиясе[d]

 Федот Шубин Викиҗыентыкта

Федот Иванович Шубин ( 17 (28) май 1740 ел[3]- 12 (24) май 1805 ел ) — XVIII гасырның иң мөһим рус скульпторы, сентиментализм вәкиле.

Биографиясе[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Федот Иван улы Шубин Архангель губернасы Куроостровской өлкәсенең Тючковская авылында туган[4] . Крестьян Иван Афанасьевич Шубныйның улы (1704-1759). Помор тамырлары бар.

Санкт-Петербургка укырга килә. Сәнгать академиясен (Жилле классы ) зур алтын медаль белән тәмамлый. Аннан соң A. A. Иванов белән бергә Парижда (1767-1770) һәм Римда (1770-1772) укый.

1774 елда аңа академик исеме бирелә.

1803 елда, Александр I указы белән Шубин штат буенча хезмәт хакы белән адъюнкт-профессор итеп билгеләнә.

Ф.И. Шубин 1805 елның 12 (24) маенда, үзенең 65 яшенә кадәр берничә көн калмыйча, Питырбурда вафат була [5] .

Академия тол хатынына "мәрхүм иренең кыска вакытлы хезмәте аркасында" пенсия бирми.

Аны Смоленск православие зиратында күмәләр [6]. 1931 елның октябрендә Ф.И. Шубинның җәсәдләре Александр-Невская лавраның XVIII гасыр мемориаль некрополенә күчерелә.

Эшләре[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

Шубин, нигездә, мрамор белән эшләгән, бик сирәк бронзага мөрәҗәгать иткән. Аның эшләре классицизм стиленә карый. Аның скульптура портретларының күбесе бюст формасында башкарылган. Болар-вице-канцлер А.М. Голицын, граф П. А. Румянцев-Задунайский, Потемкин-Таврический, М.В. Ломоносов, Павел I, П.В.ң. Завадовский, Екатерина II сыннары һәм башкалар.

Шубин портретчы буларак кына түгел, ә декоратор буларак та эшләгән, ул Чесмен сарае өчен 58 мәрмәр тарихи портрет (1771-1775), Мәрмәр сарае өчен 42 скульптура (1775-1785) һ. б. ясаган.

Ул Холмогорск сырлы соягенең оста сөяк кисүчесе була [7].

Калып:Начало скрытого блока

Калып:Конец скрытого блока

Гаилә әгъзалары[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

1774 елның 6 ноябрендә Василиевский утравындагы Беренче Андрей соборында, "Сәнгать академиясе, академикы Федот Иванов Шубин" "шул ук Академияның комиссары Филипп Кориновның кызы Вера белән" өйләнешә; поручитель булып танылган архитектор И.Е. Старов чыгыш ясый.

1783 елның 26 сентябрендә 18 сентябрьдә шул ук Санкт-Андрей чиркәвендә туган Ф.И.Шубинның кызын патшабикә Елизавета кабул итә..

Хәтер[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Шубинның кабер ташы Санкт-Петербургта урнашкан федераль (бөтен рус) әһәмиятле тарихи-мәдәни мирас объектлары исемлегенә кертелгән (РФ Хөкүмәте 2001 елның 10 июлендәге 527 карары белән расланган).
  • 1955 елда Шубинга багышланган СССР почта маркасы чыгарыла.
  • Михайловский бакчасында һәйкәл куелган (скульптор В. Синайский). Бакчаны реконструкцияләү вакытында ул сүтелде, хәзер ул шәһәр скульптура музееның Яңа күргәзмә залы ишегалдында урнашкан.
  • Архангельскта урам Федот Шубин исеме белән аталган.

Искәрмәләр[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 Большая российская энциклопедияМосква: Большая российская энциклопедия, 2004.
  2. 2,0 2,1 Шубин Федот Иванович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / мөхәррир А. М. Прохоров — 3-е изд. — Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  3. По другим данным — 5 май 1740 ([[Хата: ялган вакыт|Хата: ялган вакыт]] [[Хата: ялган вакыт год|Хата: ялган вакыт]]) года (Шубин, Федот Иванович // Петербургский некрополь / Сост. В. И. Саитов. — СПб.: Типография М. М. Стасюлевича, 1913. — Т. 4 (С—Ө). — С. 601.).
  4. Шубин, Федот Иванович (Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона)
  5. Шубин Федот Иванович (1740-1805)
  6. .
  7. Холмогорская резная кость. Историко-мемориальный музей М.В. Ломоносова (2011-02-05). әлеге чыганактан 2014-01-10 архивланды. 2013-04-13 тикшерелгән.

Әдәбият[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Федот Иванович Шубин: Альбом / Автор альбома В. Петров; Оформление художника Е. Голяковского; Ред. Г. Клодт. — М.: Изогиз, 1956. — 52 с. — 5 000 экз. (обл., суперобл.)
  • Коничев К. И. Повесть о Федоте Шубине. Повесть о Воронихине / Художник Н. И. Васильев. — Л.: Советский писатель. Ленингр. отд-ние, 1973. — С. 2-307. — 528 с. — 100 000 экз. (в пер.)
  • Ильина Т.В., Станюкович-Денисова Е.Ю. Русское искусство 18 века. М., Юрайт, сc. 435-440 ISBN 978-5-9916-3527-1
  • С. Н. Кондаков. Юбилейный справочник Императорской Академии художеств. 1764-1914. — Спб.: Товарищество Р.Голике и А.Вильборг, 1915. — Т. 2. — С. 279. — 454 с.

Сылтамалар[үзгәртү | вики-текстны үзгәртү]

  • Шубин, Федот Иванович в библиотеке «Старатель»
  • Шубин Федот Иванович — статья из Большой советской энциклопедии. 
  • Скульптор Федот Шубин Малоизвестный портрет Екатерины II из Художественно-исторического музея в Вене