Хугоннаи, Вильма

Википедия деп сайттан

Вильма Хугоннаи

венг. Hugonnai Vilma

Төрүттүнген хүнү: 1847 сентябрьның 30(1847-09-30)
Төрүттүнген чери:
Мөчээн хүнү: 1922 марттың 25(1922-03-25)[1] (74 хар)
Мөчээн чери:
Чурт:
Эртем сферазы: медицина[d]
Альма-матер:
Шаңңалдары:
почётный знак «За заслуги перед Красным Крестом»

Графиня Вильма Йозефа Лаура Илька Хугонаи Сент-Дьёрдь (венг. Hugonai Szentgyörgyi Vilma Jozefa Laura Ilka, өске билдингир ады Вильма Хугоннаи (венг. Hugonnai Vilma); сентябрь 30 1847 ч., Надь-Тетень — март 25 1922 ч., Будапешт) — бир дугаар венгер эмчи херээжен.

Намдары[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Вильма Хугоннаи 1900 чылда
Вильманың болгаш өөң ээзиниң Винстың хөөрү

Кальмана Хугоннаи фон Сент-Дьёрдь графтың болгаш Риза Панчей графиняның беш дугаар опеязы. XIX векте кыс уруглар ортуку школа барбайн турган, ынчангаш Вильма бажынга өөренип турган. 18 харлыг тургаш Дьёрдя Силашши деп чер ээлекчизи-биле өгленип алган, олар үш оолдуг турганнар.

1872 чылда Силашши өөң ишти Цюрих университединиң эмчи факультединге өөренип болур деп чөшпээрел бижик берген, ынчалза-даа өөредилгезиниң өртээн болгаш чурттаар акшазын боду харыылаар ужурлуг деп чугаалашканар. 1879 чылда Хугоннаи доозарының квалификациялыг экзаменерин чедиишкинниг дужаап алгаш, дээди эртем черин доозуп алган, ол соонда университет чанында кезер эмнелгезинче ажылдай берген. 1880 чылда Венгрияже чанып келген, ынчалза-даа эмчи ажылы кылыр эргени ап чадап каан. Март айда 1881 чылда Венгрия университединче өөренип кирерде херек экзаменерин шуптузун дужаап алган, арай ла 1882 чылда шажын болгаш эртем министри, Венгрия иштинге ооң диплому шынзылгалыг болзун дээн, дилээн чөшпээревээн. Экзаменерин дужаап алгаш, божудукчу эмчи кылдыр ажылдап турган. Өөң ээзи-биле чарлы бергеш өг-бүлезин чааскаан азыраар ужурга таварышкан.

1887 чылда ийи дугаар өгленип алган, профессор Винс (Винце) Варта-биле (венг.) (1844—1914), ол болза 1899—1909 чылдарда Венгрияның король аттыг эртем ниитилелиниң президентизи турган. Олар бир уруглур. Өөң ээзиниң дилээ аайы-биле эмчи ажылын соскадып каапкан, ынчалза-даа дипломун хоойлу ёзугаар ажыглап болур деп эргези дээш улаштыр демизежип турган. 1895 чылда Венгрия университетеринге херээжен чон өөренип болур эргелиг апарган, а майда 1897 чылда Хугоннаи албан ёзузу-биле эмчи кылдыр ажылдаарын чөшперээн, 1913 чылга дээр шупту херээжен улус эр коллегаларының хайгааралынга ажылдап турганнар. Ынчалдыр Венрияның бир дугаар херээжен эмчизи апарган, а 1900 чылда Шаролта Штайнбергер Венгрияның бир дугаар диплом алган херээжен эчизи апарган.

Августа 1914 чылда Хугоннаи хову эмчизиниң эртемин доозуп алгаш, Техниктиг университет чанында Дайын эмнелгезиниң кол эмзизи апарган. Тураскаалдыг дайын медальды шаңнаткан, база Красный крест мурнунга ачы-хавыяазын ёзугаар II класстыг шаңналда алган. Марта 25 1922 чылда чок болган, Будапеште Керепеши деп хөөрде хөөржуткен.

Демделгелер[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

Литература[эдер | вики-сөзүглелди эдер]

  • Erzsébet Kertész: Vilma doktorasszony. Az első magyar orvosnő életregénye. Budapest 1965, 1998.
  • Iván Völgyes, Nancy Völgyes: The liberated female. Life, work, and sex in socialist Hungary. Westview Press 1977. S. 9.